Kardeş Kavgası...

Bugün delianne, bloğunda yine çok güzel bir konuyu işlemiş. Gönderilen yorumları da okuduktan sonra aşağıdaki eski bir yazım aklıma geldi...yeri gelmişken paylaşmak istedim.

Biliyor musunuz eğer yavru bir hayvan doğar doğmaz kendi doğal ortamından, kardeşlerinden ayrılıp ev hayvanı olarak aileye verilirse profesyonel bir eğitim alana kadar hareketleri ölçüsüz ve şımarık olurmuş.

Çünkü kardeşleriyle büyüyen hayvanlar doğal olarak ölçülü olurlarmış, otomatik olarak hizalanırlarmış. Örneğin: Kardeşini ısıran bir yavru kedi anında diğerinden pati darbesi alarak bir daha ısırmadan önce 2 kere düşünürmüş.

Bu ortamda yetişmeyen hayvanlar ise etki-tepki dengesini kendi doğal ortamlarında yakalayamadıkları için sahipleri onları eğitirken bir miktar sıkıntı çekilirmiş. Örneğin oyun sanıp sahibini ısıran bir köpek veya heyecana kapılıp sahibini tırmalayan bir kedi için hizalama gazete parçasının gösterilmesi veya bazen popoya inmesi şeklinde olurmuş.

Çocuklarda da aynı şekilde aslında. Tek çocuklar şımarık ve disiplinsizdir asla demiyorum. Bu durum ailenin tutumu ile ilişkilidir daha çok. Ama kardeşi olan çocuklarda bazı davranış şekilleri kendiliğinden, doğal olarak gelişir.

Mesela kızım ve oğlumun arasında 18,5 ay var. Evet arkadaşlar, parmak hesabını bırakın, hesap doğru, Yiğit'e hamile kaldığımda İpek 10 aylıktı. Artık cesaret mi şuursuzluk mu bilemiyorum ama Allah ömür versin Yiğit'in doğumunda yaşadığımız sıkıntılar haricinde herşey güzel gidiyor.

İpek kuşum daha 1,5 yaşındayken abla oluverince paylaşma konusunda doğal bir eğitim almış oldu. En basitinden bırakın oyuncaklarını filan anne ve babasının ilgisini, zamanını ve sevgisini kardeşiyle paylaşmak zorunda kaldı. Bu konuda da bir sıkıntı çıkmadı hiç. Bunu çok olağan karşıladı ama biz de onu hiç ilgisiz bırakmadık. Hep bir denge yakalamaya gayret ettik.

Yiğit oğlum için de aynı durum sözkonusu aslında…O da, mesela, eğer ablasıyla konuşuyorsam lafa girmek için sırasını beklemek zorunda olduğunu biliyor ama bakmayın yine de ara sıra şansını denemekten geri durmuyor. Oyuncak paylaşımını söylemeye bile gerek duymuyorum. Barbie'ler İpek'in, arabalar Yiğit'in, diğer herşey ortak…Çünkü anlayacağınız üzere herşeyden 2 tane almaya ne evimizin kapasitesi yeter, ne para dayanır ne de bizim öyle bir niyetimiz var…Oyuncaklar ortak kullanıma tabi olunca savaş meydanına dönen odanın toplanması da yine ortak bir eylemle gerçekleştiriliyor haliyle…

Bakın bu bence önemli bir konu: biri 6 yaşında diğeri 4,5 yaşında iki kafadar dağıttıkları odayı toplayabilecek kadar büyümüşlerdir bana göre…Toplanmayan oyuncakları ise ceza kabilinden bir süre gözönünden kaldırmakla herhalde çok gaddar bir anne olmuş olmuyorum değil mi?

Davranışlardaki ölçülülük haline gelince: Bizler de her normal ebeveyn gibi elbette ki çocuklarımıza şiddeti öğretmiyoruz, buna müsamaha göstermiyoruz, televizyonda onlar yanımızdayken haberleri bile seyretmiyoruz. Yine de bazı şeyler her canlının doğasında var olan savunma ve kendini koruma içgüdüsüyle doğal olarak gelişiyor. Örneğin:

İpek 2 yaşında, Yiğit 6 aylıkken, yani yeni yeni oturmaya başladığı dönemde ve de ben bir ev hanımıyken bir gün Edi ile Büdü'yü tüm güvenlik önlemleri alınmış salonda oyun oynar halde bırakıp mutfağa yemek yapmaya gittim. Ara ara salonun kapısına gidip çaktırmadan durum kontrolü yapıyorum ama yemeği de yetiştirmem lazım. Derken, salondan bir yaygara koptu ki sormayın…Elimin yağıyla içeriye attım kendimi…Sandım ki televizyon filan bunların üzerine düştü…

Manzara şöyleydi canlarım:

İkisi de yan yana oturmuş

İpek'in saçları yoluk yoluk olmuş ve de avaz avaz ağlıyor

Yiğit'in bir yanağı kıpkırmızı olmuş ve o daha büyük bir gürültüyle ağlıyor.

Güleyim mi yanlarına mı gideyim, ne yapayım şaşırdım dostlar…Olay anlaşılmıştır. Yiğit İpek'in saçını yolmuş, İpek de Yiğit'e sağlam bir Osmanlı yerleştirmiş, ikisi de yanyana oturmuş ağlıyorlar.

Onları aynen o pozisyonda bıraktım. Ne yapsaydım? Biri zaten 6 aylık, durdan çüşten anlayacak hali yok, diğerine "aaaa..sen ablasın" diyemem, o da 2 yaşında bir bebek zaten…

Ortalıkta birbirlerinin gözünü oyacak malzeme de bulunmadığına göre iyi olan kazansın deyip kendi hallerine bıraktım, mutfağa döndüm. 3-5 dakika daha yaygara yaptılar sonra baktım sesleri kesilmiş. Usulcacık kapıdan dikiz attım, baktım yine boynu şık şık eden zürafa oyuncağı ile oynuyorlar güzel güzel.

Ondan sonra uzun süre birbirlerine karşı ölçülü davrandılar. Baktılar birbirlerine diş geçirmek kolay değil, eh anne de taraf tutmuyor.

Ne zaman bebeklikten çıkıp küçük çocukluğa terfi ettiler yoluşma yeniden başladı. Aslında son derece uysal olan, görenlerin sakinliklerine, efendiliklerine, paylaşımcılıklarına hayran kaldığı çocuklarım yaptıkları herşeyin hakkını verdikleri gibi zaten arada sırada yaptıkları kardeş kavgasını da hakkıyla yerine getiriyorlar.

Bu durum öyle çocuklara sevgi pıtırcığı yaklaşımıyla çözülebilecek bir hadise değil arkadaşlar.      " aaa..yavrum, sevelim, sevilelim" olayı bir yere kadar söküyor. Yiğit İpek'i sinir etmekte usta, bundan zevk alıyor serseri…Minik bir prenses olan kızım İpek ise bu durumda bir saatli bomba haline dönüşüyor…tek sorun saatinin kaça kurulduğu belli değil…Sabrediyor sabrediyor sonra bir anda patlayıp Yiğit'in hakkından geliveriyor.

Tehlike arzeden bir durum yoksa kardeş kavgasına müdahil olmayı pek tercih etmiyorum. Onlar kardeş ve kendileri bir uzlaşma yolu bulmalılar. Hayatları boyunca ben aralarında hakem vazifesi göremem. Hem onlar kardeş, sevişecekler de dövüşecekler de...Bu kardeş olmanın doğasında var.

Zaten bu durum öyle her Allah'ın günü yaşanmıyor, süreklilik arzeden bir vaziyet değil ama yaşandığı zaman olaylar şöyle gelişiyor:

İpek kendisine meşgul olacak bir uğraş buluyor ( kitap okumak, resim yapmak, evcilik oynamak gibi)

Yiğit'in tek başına canı sıkılıyor

İpek'e sardırıyor, kızı sinir etmenin bir yolunu buluyor, hiçbir uyarıya kulak asmıyor

İpek sabrediyor

Sabrediyor

Sabrediyor

İpek patlıyor

Yiğit'e girişiyor - ki döner tekme atmışlığını görmüşlüğüm bile var, aklımı kaybediyordum-

Yiğit asla ablasına el kaldırmıyor

Sopayı yiyince ağlayarak bana şikayete geliyor

Ben de:

" Ya ablana sataşma

Ya sopa yeme

Ya da ağlayarak bana şikayete gelme"

Deyip geri püskürtüyorum.

Ortalık sakinleşince de yanlarına gidip meşhur birbirinize iyi davranın, siz kardeşsiniz, sevelim sevilelim konuşmalarımdan birini yapıyorum. Bir süre bu gaz onları götürüyor. Birbirlerine sarılıp sarmaş dolaş bir halde ayakları birbirine dolaşa dolaşa, yanak yanağa yapışmış halde mutfağa yanıma gelip " anneciğim bak biz ne güzel anlaşıyoruz" filan diyorlar.

Bir süre Yiğit bir anlaşmazlık olduğunda 4,5 yaşında bir çocuktan beklenmeyecek bir olgunlukla " Tamam İpek, bir fikrim var, istersen şöyle yapalım" deyip olaylara çözümcül yaklaşıyor. İpek ise " tamam Yiğit'ciğim, sonra da şöyle şöyle yaparız" kibarlığına geri dönüş yapıyor.

Yani aslında çocuklar birbirlerini eğitiyorlar. Biz sadece arada yumuşatıcı, yol gösterici vazifesi ediniyoruz o kadar. O yüzden kardeşi olan çocuklara kendini korumayı öğretmek eğer durum çok vahim değilse çok da gerekli değil. Bu mekanizma onlarda doğal olarak gelişiyor.

Kardeşi olan çocuklar zaman içinde durup dururken kimseye sataşmamayı öğreniyor. Birileri onlara sataşırsa kendilerini korumayı da öğreniyorlar. Paylaşmak zaten onlar için yaşamlarının normal bir parçası...

Tek çocuklarda ise gözlemlediğim kadarıyla bu durum kreş/anaokulu ortamına girdikten sonra başlıyor. İlk günler çocuk için de anne-baba için de durum biraz sancılı olabiliyor ama kısa sürede uyum sağlanıyor, duruma alışılıyor.

Ben bazı şeyleri uzaktan kontrol ederek doğal akışına bırakmak gerektiğini düşünüyorum. Tabii doğru ve güzel öğretileri çocuklarımıza aktararak....